Ciąża

Kariera po macierzyństwie – skuteczny powrót na rynek pracy

Opublikowano

Witaj, jeśli przygotowujesz się na karierę po macierzyństwie, prawdopodobnie masz mnóstwo pytań i wątpliwości. Ciężko się dziwić — łączenie ról mamy i aktywnej zawodowo kobiety to spore wyzwanie. Statystyki pokazują, że coraz więcej kobiet powraca na rynek pracy w szybkim tempie, często z poczuciem, że muszą łączyć obowiązki rodzinne i zawodowe w stu procentach. Ale spójrzmy prawdzie w oczy: nie jesteś w tym sama.

Z danych wynika, że kobiety stanowią niemal połowę światowej siły roboczej, a jedna trzecia z nich to mamy, z których wiele pracuje na pełen etat. Co więcej, rola kobiet jako głównych żywicielek rodziny stale rośnie — obecnie aż 40% matek w rodzinach z dziećmi do 18. roku życia stanowi główne źródło dochodu. Właśnie dlatego kariera po macierzyństwie zyskuje coraz większe znaczenie. Z jednej strony praca daje poczucie finansowej stabilności i rozwoju, a z drugiej może być wyzwaniem, jeśli brakuje wsparcia i zrozumienia ze strony pracodawców czy społeczeństwa.

W tym artykule znajdziesz wskazówki, które pomogą ci czuć się pewniej w przygotowaniach do powrotu, rozpoznasz możliwe trudności i dowiesz się, jak je rozwiązywać. Nieważne, czy już odliczasz dni do zakończenia urlopu macierzyńskiego, czy dopiero zastanawiasz się, kiedy zorganizować opiekę dla swojego malucha — mam nadzieję, że znajdziesz tu inspirację i praktyczne porady.

Zacznij od wewnętrznego przygotowania

Zanim jeszcze zdecydujesz, czy i kiedy wracać do pracy, poświęć trochę czasu na zrozumienie własnych potrzeb oraz możliwości. To kluczowy moment, który pozwoli ci opracować spójny plan i uniknąć poczucia wpadania w wir codziennej gonitwy.

Zdefiniuj swoje priorytety

Zatrzymaj się na chwilę i zapytaj siebie: „Co jest dla mnie teraz najważniejsze?” Być może za najistotniejsze uważasz samorealizację zawodową, albo priorytetem będzie bezpieczeństwo i spokój rodziny. Każda z nas inaczej postrzega macierzyństwo oraz pracę, więc warto dopasować harmonogram i rodzaj aktywności do własnego tempa.

  • Spisz na kartce, co jest dla ciebie kluczowe: elastyczne godziny, stabilne zarobki, możliwość rozwoju, a może praca w zespole?
  • Zastanów się, które kwestie jesteś w stanie negocjować, a które są dla ciebie niepodważalne.

Przepracuj obawy i wątpliwości

To normalne, że w twojej głowie pojawiają się pytania: „Czy dam radę po przerwie?”, „Czy pracodawca zrozumie, że mam dziecko z gorączką?”, „Czy w ogóle chce wracać na to samo stanowisko?”. Zamiast ignorować te lęki, wypisz je i zastanów się, które z nich są rzeczywistymi problemami, a które tylko obawami bez realnego uzasadnienia.

  • Porozmawiaj z przyjaciółką, która przeszła już przez podobną sytuację.
  • Skonsultuj się z coachem kariery, jeśli chcesz usystematyzować swoje cele.
  • Nie bagatelizuj swojego zdrowia psychicznego. Gdy odczuwasz stres, spróbuj technik relaksacyjnych albo ćwiczeń oddechowych.

Pozwól sobie na etap przejściowy

Przeskok z trybu „mama na pełen etat” do „pracująca mama” może wymagać okresu adaptacji. Nawet jeśli wcześniej byłaś świetnie zorganizowana i odnosiłaś sukcesy zawodowe, pamiętaj, że twoja sytuacja życiowa w tym momencie wygląda inaczej. Zmiana nie musi być gwałtowna:

  • Rozważ opcję pracy na część etatu lub w tzw. modelu hybrydowym, jeśli to możliwe.
  • Jeśli czujesz, że nie jesteś jeszcze gotowa, a chcesz wrócić, porozmawiaj z pracodawcą o innym zakresie obowiązków na początek.

Stwórz realistyczny plan powrotu

Kolejny krok to zaplanowanie, jak będzie wyglądać twój powrót na rynek pracy. Ten etap dobrze jest omówić z partnerem, rodziną czy bliskimi przyjaciółmi, żeby wspólnie ustalić, kto i w jaki sposób może cię wesprzeć.

Rozmowa z pracodawcą

Zanim jeszcze ustawisz budzik na pierwszy dzień pracy, skontaktuj się ze swoim przełożonym lub działem HR. Zwiększysz szanse na płynne wejście w nowe obowiązki:

  1. Umów się na spotkanie (online lub na żywo), aby przedyskutować m.in.:
  • Aktualną sytuację w firmie, zmiany organizacyjne, nowe projekty.
  • Twoje dotychczasowe stanowisko, ewentualną potrzebę szkoleń czy odświeżenia umiejętności.
  • Możliwości pracy zdalnej lub elastycznego grafiku.
  1. Zapisz sobie najważniejsze pytania przed spotkaniem, żeby niczego nie pominąć.
  2. Ważne, byś sama zaproponowała możliwe rozwiązania i jednocześnie zaznaczyła, czego potrzebujesz, by ruszyć z pełnym zaangażowaniem.

Wytycz cele na najbliższe miesiące

Powrót do pracy wiąże się z koniecznością wypracowania nowej rutyny. Wyznaczenie celów krótkoterminowych — na pierwszy tydzień, pierwszy miesiąc czy kwartał — pozwoli ci ocenić, czy wszystko idzie w dobrym kierunku:

  • Zapisz, co chcesz osiągnąć w ciągu pierwszych 30 dni (np. wdrożyć się w projekty).
  • Ustal, kiedy i jak przeprowadzisz przegląd tych celów, aby je ewentualnie zmodyfikować.

Pamiętaj, że nie musisz od razu rzucać się w wir największych projektów. Możesz zacząć od mniejszych zadań, które dodadzą ci pewności i przygotują na większe wyzwania.

Zorganizuj opiekę i codzienną logistykę

Jednym z najtrudniejszych wyzwań jest pogodzenie opieki nad dzieckiem z zajęciem zawodowym. Z badań wynika, że w Stanach Zjednoczonych finansowe ograniczenia często zmuszają rodziców do szybkiego powrotu do pracy, a koszty niani czy żłobka potrafią być naprawdę wysokie. W Polsce sytuacja również bywa skomplikowana — miejsc w publicznych żłobkach jest ograniczona liczba, a prywatna opieka może mocno obciążyć domowy budżet.

Znajdź odpowiednie rozwiązanie opieki

Jeżeli rozważasz żłobek, nianię czy klub malucha, postaraj się zrobić listę plusów i minusów dla każdego wariantu. Być może twoi rodzice mogą pomóc w określone dni, albo ty i twój partner możecie poprzestawiać swoje godziny pracy:

  • Jeśli masz możliwość skorzystania z pomocy dziadków, dbaj o jasno ustalone zasady i komunikację, żeby unikać nieporozumień.
  • W przypadku niani warto dokładnie omówić zakres obowiązków, terminy i stawki, a także przejść przez okres próbny lub wprowadzenie, zanim wystartujesz z regularną pracą.

Poranna i wieczorna rutyna

Zawczasu zaplanuj, co przygotujesz poprzedniego wieczoru, aby poranki przebiegały możliwie najsprawniej. Wiele mam narzeka, że największy stres to właśnie pośpiech przy wyjściu z domu.

  • Przygotuj ubrania dla siebie i dziecka dzień wcześniej.
  • Spakuj torbę do żłobka lub przedszkola, pakując jedzenie, ubranka na zmianę, ulubioną przytulankę.
  • Jeśli karmisz piersią i planujesz zostawiać odciągnięte mleko, ustal, kiedy znajdziesz czas na odciąganie i przechowywanie go (pomocna może być lodówka turystyczna czy specjalna torba chłodząca).

Elastyczne podejście do organizacji dnia

Nieważne, jak doskonale rozpiszesz grafik, życie z dzieckiem i tak potrafi zaskoczyć. Choroba malucha, ząbkowanie czy niespodziewane sytuacje w pracy mogą wywrócić plan do góry nogami. Dlatego uwzględnij w kalendarzu pewien margines na awarie, a w razie potrzeby negocjuj możliwość tymczasowej lub częściowej pracy zdalnej.

Zadbaj o elastyczność i równowagę

Nie jest tajemnicą, że kobiety wciąż częściej mierzą się z wypaleniem związanym z łączeniem pracy zawodowej i wychowania dzieci. Wiele mam odczuwa presję, by wypełniać wszystkie zadania na 100%, czasem rezygnując ze swojego komfortu czy pasji. Dlatego kluczowe jest zadbanie o tak zwaną work-life balance.

Ustal granice w pracy

Nawet jeśli twoje miejsce zatrudnienia daje sporo swobody, może się zdarzyć, że niektóre osoby w zespole zakładają, że jesteś dostępna całą dobę. Jasno komunikuj, kiedy możesz odbierać telefony lub wiadomości. Jeśli pracujesz zdalnie, przyzwyczaj się do wyłączania komputera i wychodzenia z „biura” w określonym czasie.

  • Zastanów się, czy możesz wprowadzić tzw. „godziny ciszy”, w których skupiasz się na wykonywaniu zadań bez przerywania.
  • Uprzedź współpracowników, że możesz być dostępna w ograniczonych godzinach, jeśli twoje dziecko jest chore albo macie wizytę u lekarza.

Włącz partnera w domowe obowiązki

Z badań wynika, że nadal duża część obowiązków domowych spoczywa na kobietach, nawet jeśli oboje rodzice pracują. Czasem wystarczy rozmowa z partnerem i spisanie, kto za co odpowiada, żeby wprowadzić sporo przejrzystości.

  • Podzielcie się zadaniami: np. jeden z was odpowiada za zakupy i posiłki, drugi za pranie i sprzątanie łazienki.
  • Zróbcie wspólny kalendarz posiłków i obowiązków, do którego macie stały wgląd (np. w aplikacji na telefonie).

Pamiętaj o sobie

W chaosie łączenia obowiązków mamy i pracowniczki nietrudno zapomnieć o własnych potrzebach. Jednak brak odpoczynku czy chwili na drobne przyjemności prowadzi do gromadzenia się stresu. Dlatego zaplanuj w tygodniu momenty tylko dla siebie:

  • Krótki spacer na świeżym powietrzu.
  • Ulubiona książka albo serial.
  • Spotkanie z przyjaciółką na kawie.

Badania Harvard Business School potwierdzają, że matki pracujące zawodowo często przekazują cenne wzorce swoim dzieciom, wspierając ich pewność siebie i samodzielność w przyszłości. Ale by móc być taką inspiracją, potrzebujesz też zadbać o własne zasoby energetyczne.

Rozwijaj umiejętności, by zyskać pewność

Przerwa macierzyńska nie musi oznaczać „zamrożenia” twoich zawodowych kompetencji. Nawet jeśli nie byłaś aktywna w pracy, mogłaś uczestniczyć w kursach online, webinariach czy czytać branżowe publikacje. Jeśli tego nie robiłaś, nic straconego — nowy start to świetna okazja, by odświeżyć lub zdobyć nowe umiejętności.

Oceń, które kompetencje są najbardziej potrzebne

Może się okazać, że przez ostatnie miesiące w twojej branży zaszły przełomowe zmiany albo pojawiły się nowe narzędzia. Warto wykonać przegląd rynku:

  • Zobacz, co aktualnie dominuje w ofertach pracy.
  • Porozmawiaj ze znajomymi, którzy pracują w twojej branży, by dowiedzieć się, jakie umiejętności są teraz w cenie.

Korzystaj z dostępnych szkoleń

Być może twój pracodawca oferuje pakiet szkoleń lub dofinansowuje kursy. Sprawdź też portale z e-learningiem, gdzie często znajdziesz interesujące materiały dostępne 24/7, co pozwoli ci uczyć się w elastycznym momencie — nawet wtedy, gdy maluch zaśnie.

Przekuj doświadczenia z macierzyństwa na nowe atuty

To nie jest tak, że czas spędzony z dzieckiem jest całkowicie oderwany od świata pracy. Są umiejętności, które zyskujesz lub wzmacniasz jako mama:

  • Multitasking: żonglowanie karmieniem, usypianiem i planowaniem posiłków uczy priorytetyzacji i dobrej organizacji.
  • Komunikacja: jeśli potrafisz przekonać kilkulatka do zjedzenia warzyw, to negocjacje w firmie nie powinny cię przerażać.
  • Elastyczność w działaniu: awaryjne sytuacje przy dziecku hartują i uczą szybkiego podejmowania decyzji.

Pokonaj uprzedzenia i zadbaj o wsparcie

Niestety, nawet najlepszy plan powrotu do pracy nie zniweluje wszystkich barier, na jakie mogą natrafić pracujące mamy. Według analiz wiele kobiet styka się z dyskryminacją, a brak właściwych polityk równościowych w firmach utrudnia im rozwój. Jednak coraz więcej organizacji zdaje sobie sprawę, że różnorodność to siła, która napędza innowacyjność i konkurencyjność.

Reaguj na nieuczciwe traktowanie

Jeśli czujesz, że w firmie dzieje się coś nie w porządku, nie bój się zwrócić uwagi lub poprosić o wsparcie:

  • Zapoznaj się z polityką antydyskryminacyjną i kodeksem etyki w twoim miejscu pracy, jeśli istnieją.
  • Porozmawiaj z działem HR lub bezpośrednio z osobą odpowiedzialną za sprawy pracownicze.
  • Szukaj sojuszników: inne kobiety w firmie, które przechodziły przez podobne trudności, mogą doradzić, jak rozwiązać konkretną sytuację.

Twórz kulturę włączającą

To, że jesteś mamą, nie oznacza, że twoje ambicje zawodowe się skończyły. Przeciwnie — rozwijasz się w wielu obszarach i możesz być mocnym filarem organizacji. Jeśli w twojej firmie brakuje polityk wspierających rodziców, spróbuj zaproponować rozwiązania, które będą korzystne dla wszystkich:

  • Wprowadzenie programu mentoringowego: doświadczone pracujące mamy mogą wspierać te, które dopiero wracają po przerwie.
  • Stworzenie sieci pracujących rodziców: zamknięte forum lub regularne spotkania, gdzie możecie wymieniać się radami.
  • Lansowanie kwestii równych szans zatrudnienia i awansu — przypominaj, że różnorodność w zespole przekłada się na sukces w biznesie.

Znaczenie polityk prorodzinnych

Badania pokazują, że firmy, które wprowadzają wydłużone urlopy macierzyńskie i ojcowskie czy elastyczne godziny pracy, notują znacznie niższe wskaźniki rotacji wśród rodziców. Google zaobserwowało spadek liczby odchodzących nowych mam o połowę po wydłużeniu urlopu macierzyńskiego z 12 do 18 tygodni. Podobnie Accenture zauważyło 40% spadku rezygnacji wśród matek, gdy podwoiło długość urlopu macierzyńskiego w Stanach Zjednoczonych.

Wyznaczaj nowe cele i świętuj sukcesy

Kiedy już jesteś w pracy, zadbaj o to, by systematycznie oceniać postępy. Niewykluczone, że po kilku miesiącach zmienią się twoje priorytety albo odkryjesz nowe obszary, w których chcesz się rozwijać.

Określ krótko- i długoterminowe zadania

Być może masz ambicję na awans lub planujesz przekwalifikowanie. Spisanie na papierze konkretnych kroków, nawet drobnych, pomoże ci wytrwale dążyć do celu — i jednocześnie nie przytłoczy cię myślą o natychmiastowych zmianach.

Nie zapominaj o świętowaniu

Każda, nawet najdrobniejsza wygrana zasługuje na docenienie. Udało ci się wyjść z pracy o czasie i spędzić popołudnie na zabawie z dzieckiem? Twoja prezentacja poszła świetnie mimo zarwanej nocy po kolce malucha? To są rzeczy, które warto celebrować!

  • Rób sobie małe przyjemności, na przykład domowe spa albo kawa w ulubionej kawiarni.
  • Dziel się sukcesami z bliskimi, nawet jeśli to z pozoru drobnostka.

Podsumowanie i pozytywny impuls

Powrót na rynek pracy po macierzyństwie może wydawać się wyboistą drogą, ale pamiętaj, że nie jesteś w tym sama. Wiele kobiet mierzy się z podobnymi wyzwaniami, a jednocześnie potrafi czerpać z macierzyństwa zasoby, które z czasem owocują jeszcze większą determinacją i zaangażowaniem w pracy. Statystyki jasno pokazują, że kobiety, a w szczególności mamy, mają ogromny wkład w rozwój firm i gospodarki. Twoja kariera po macierzyństwie może być nie tylko możliwa, ale wręcz wyjątkowo satysfakcjonująca.

Zapamiętaj: kluczem jest wsparcie (rodzina, partner, przyjaciele, współpracownicy), realne podejście do samej siebie (żegnaj, perfekcjonizmie) oraz chęć dalszego rozwoju. Daj sobie prawo do potknięć i zwrotów akcji, bo rodzicielstwo często komplikuje plany — ale też uczy nas, jak stawać się mistrzyniami zarządzania czasem i priorytetami. Życzę ci, byś w swoim tempie odnalazła równowagę, która pozwoli ci spełniać się zarówno w roli mamy, jak i cenionej specjalistki. Powodzenia!